Energiegemeenschappen
Inleiding
Met een eigen energiegemeenschap organiseren we samen onze eigen energievoorziening, volgens eigen spelregels tegen een prijs die we ook zelf (samen) in de hand hebben. Dit is waar Energie Coöperatie Epe zo snel mogelijk naar toe wil als coöperatieve beweging in de energietransitie en daarom helpen we graag mee aan de opzet van energiegemeenschappen dan wel vormen wij een onderdeel ervan.
Nieuwe Energiewet geeft energie-initiatieven lokaal een flinke boost
Met de komst van de nieuwe Energiewet krijgen bewoners en organisaties in Nederland meer ruimte om samen duurzame energie op te wekken, te delen en te leveren. Een belangrijk onderdeel van de wet is de officiële erkenning van zogeheten energiegemeenschappen. Dat betekent dat buurtinitiatieven, coöperaties en zelfs lokale ondernemers voortaan makkelijker kunnen samenwerken aan schone energie, zoals zonnestroom, windenergie of warmte.
De energiewet maakt het mogelijk energiegemeenschappen te vormen die het produceren van stroom, het onderling delen van stroom, het opslaan van stroom in (bijv. buurt-) batterijen en eventueel weer verkopen van stroom aan elkaar koppelen. Ook kunnen energiegemeenschappen zich richten op warmte. De Energie Coöperatie Epe helpt de bewoners, bedrijven, verenigingen en instellingen daarbij. In onderstaand kader worden de wettelijke voorwaarden voor het opzetten van een energiegemeenschap opgesomd.
- het hoofddoel is om milieuvoordelen, economische voordelen en/of sociale voordelen te bieden aan de leden, vennoten of aandeelhouders of aan de plaatselijke gebieden waar het initiatief werkzaam is;
- het initiatief is niet gericht op het maken van winst;
- participatie in het initiatief is open en vrijwillig, deelnemers hebben het recht uit te stappen;
- feitelijke zeggenschap ligt bij de leden die natuurlijke personen, micro- of kleine ondernemingen, of gemeenten, provincies of waterschappen zijn (of middelgrote ondernemingen als het initiatief hernieuwbare energieprojecten of warmteprojecten ontwikkelt).
- De op te richten energiegemeenschap (EG) dient te voldoen aan juridische en wettelijke voorwaarden en deze gemeenschap moet formeel worden geregistreerd bij de KvK.
Wat bijzonder is: niet alleen bewoners, maar ook kleine bedrijven, gemeenten en waterschappen mogen meedoen. Zo kunnen de deelnemers hun energieproductie en -verbruik beter op elkaar afstemmenen zoveel mogelijk balanceren. Denk aan een kantoor dat ’s avonds geen stroom meer nodig heeft, terwijl huishoudens juist dan gaan koken of streamen. Bij een betere balans tussen productie en verbruik (gelijktijdigheid van opwek en verbruik) is er minder stroom over en hoeft dus ook niet te worden teruggeleverd. Dit ontlast dan ook de congestie op het net.
Kortom: de nieuwe wet maakt het eenvoudiger én aantrekkelijker om als buurt, vereniging of dorp zelf aan de slag te gaan met duurzame energie. Van een gedeeld zonnedak tot eigen laadpalen of buurtwarmte – de mogelijkheden zijn groot. Goed nieuws dus, voor iedereen die mee wil doen aan de energietransitie!
Modulaire opbouw
Ook de Energie Coöperatie Epe bouwt aan lokale energiegemeenschappen en faciliteert een netwerk van lokale initiatieven die hieraan bijdragen. De gemeente Epe bestaat uit meerdere dorpen en dit leent zich voor een modulaire opbouw van de energiegemeenschap. In potentie biedt de Energie Coöperatie Epe de mogelijkheid om een netwerk van lokale energiegemeenschappen op te zetten dat zich vormt vanuit de initiatieven binnen dorpen, wijken en/of verenigingen.
Te nemen acties om te komen tot een energiegemeenschap (als voorbeeld)
Om een energiegemeenschap te starten, zijn er verschillende activiteiten om uit te voeren. Hiernaast zijn enkele belangrijke stappen opgesomd:
- Onderzoek en Educatie: Begin met het informeren van de betrokkenen over wat een energiegemeenschap is en de voordelen ervan. Dit kan door middel van workshops, informatiebijeenkomsten of online bronnen.
- Vorm een Groep: Verzamel een groep geïnteresseerden (individuen, maar organisaties of bedrijven) die samen willen werken aan het project. Dit kunnen buren, vrienden of leden zijn.
- Identificeer Doelen: Bepaal samen de doelen van de energiegemeenschap. Wil je bijvoorbeeld duurzame energie opwekken, energiebesparing bevorderen of de energiekosten verlagen?
- Locatie en Infrastructuur: Zoek naar geschikte locaties voor de energie-installaties, zoals zonnepanelen of opslagsystemen. Dit kan ook inhouden dat je kijkt naar bestaande infrastructuur die kan worden benut.
- Financiering en Subsidies: Onderzoek de mogelijkheden voor financiering en subsidies. Dit kan helpen om de initiële kosten te dekken en het project haalbaar te maken.
- Samenwerking met Experts: Betrek experts, zoals energieadviseurs of lokale overheden, om advies te krijgen en de haalbaarheid van het project te beoordelen.
- Ontwikkel een Plan: Stel een gedetailleerd plan (technisch, organisatorisch en financieel) op dat de stappen, verantwoordelijkheden en tijdslijnen voor de uitvoering van het project beschrijft.
- Communicatie en Betrokkenheid: Zorg voor goede communicatie met alle betrokkenen en de bredere gemeenschap. Dit helpt om steun te krijgen en mensen te betrekken bij het project.
- Implementatie: Voer het plan uit en begin met de installatie van de energieoplossingen. Zorg ervoor dat iedereen op de hoogte is van de voortgang. Onderdeel hiervan is de juridische oprichting van de energiegemeenschap en de registratie ervan bij de KvK. E.e.a. wordt eenvoudig als energiegemeenschap rechtstreeks komt te vallen onder de Energie Coöperatie Epe.
- Evaluatie en Aanpassing: Evalueer regelmatig de voortgang van de energiegemeenschap en pas het plan aan waar nodig om de doelen te blijven behalen.
